Erectiele disfunctie (ED) is een medische aandoening waarbij een man moeite heeft met het krijgen of behouden van een erectie die voldoende is voor bevredigende seksuele activiteit. Dit probleem kan zich op verschillende manieren manifesteren, van incidentele moeilijkheden tot complete onmogelijkheid om een erectie te verkrijgen.
Erectiestoornissen komen voor in verschillende gradaties. Milde ED betekent dat er soms problemen optreden, maar niet altijd. Bij matige ED lukt het regelmatig niet om een adequate erectie te krijgen of te behouden. Ernstige ED houdt in dat het vrijwel nooit mogelijk is om een erectie te verkrijgen die geschikt is voor geslachtsgemeenschap.
Van echte erectiele disfunctie spreekt men wanneer de problemen gedurende minimaal drie maanden consistent voorkomen en leiden tot significante stress of relatieproblemen. Incidentele erectieproblemen zijn normaal en komen bij alle mannen voor.
De impact van ED reikt verder dan alleen fysieke aspecten. Het kan leiden tot verminderd zelfvertrouwen, relationele spanningen en vermijding van intimiteit. In Nederland heeft naar schatting 15-20% van de mannen boven de 40 jaar te maken met erectiestoornissen, waarbij dit percentage toeneemt met de leeftijd.
Verschillende medische aandoeningen kunnen erectiele disfunctie veroorzaken. Diabetes beïnvloedt de bloedvaten en zenuwen die essentieel zijn voor een erectie. Cardiovasculaire problemen zoals hoge bloeddruk en atherosclerose belemmeren de bloedtoevoer naar de penis. Overgewicht verhoogt het risico op diabetes en hartproblemen, en kan ook hormonale veranderingen veroorzaken die ED bevorderen.
De mentale gesteldheid speelt een cruciale rol bij erecties. Stress, angst en depressie kunnen alle interfereren met de seksuele respons. Prestatieangs creëert vaak een vicieuze cirkel waarbij de angst voor falen daadwerkelijk tot falen leidt.
Verschillende levensstijlkeuzes kunnen erectiele disfunctie beïnvloeden:
Bepaalde medicijnen, zoals antidepressiva, bloeddrukverlagers en antihistaminica, kunnen bijwerkingen hebben die erecties beïnvloeden. Daarnaast neemt de kans op ED natuurlijk toe met de leeftijd door hormonale veranderingen en algemene lichamelijke veroudering.
In Nederland zijn verschillende PDE5-remmers beschikbaar voor de behandeling van erectiele disfunctie. Deze medicijnen werken door het enzym fosfodiësterase type 5 te remmen, waardoor de bloedtoevoer naar de penis wordt verbeterd. Alle PDE5-remmers zijn uitsluitend verkrijgbaar op recept van een arts of specialist.
Sildenafil (Viagra) is het bekendste medicijn en werkt 30-60 minuten na inname gedurende 4-6 uur. De standaarddosering is 50mg, maar kan worden aangepast naar 25mg of 100mg. Mogelijke bijwerkingen zijn hoofdpijn, blozen en maagklachten.
Tadalafil (Cialis) onderscheidt zich door zijn langere werkingsduur van tot 36 uur. Dit biedt meer spontaniteit in intimiteit. De dosering varieert van 10mg tot 20mg, met ook een dagelijkse variant van 5mg beschikbaar.
Vardenafil (Levitra) werkt effectief bij mannen die minder goed reageren op andere PDE5-remmers en heeft een werkingsduur van 4-5 uur. De standaarddosering is 10mg.
Avanafil (Spedra) kenmerkt zich door snelle werking, vaak al binnen 15-30 minuten, met minder bijwerkingen dan andere opties.
Alle medicijnen vereisen medische beoordeling om veiligheid en geschiktheid te waarborgen, vooral bij bestaande gezondheidsproblemen of gebruik van andere medicatie.
Voor optimale resultaten is het belangrijk om ED-medicatie correct in te nemen. Neem de tablet geheel door met een glas water, zonder te kauwen of te breken. De meeste ED-medicijnen zoals sildenafil en tadalafil worden oraal ingenomen, ongeveer 30-60 minuten voor seksuele activiteit.
Let op de timing van inname in relatie tot maaltijden. Vetrijke maaltijden kunnen de opname van sommige ED-medicijnen vertragen. Sildenafil werkt het beste op een lege maag, terwijl tadalafil minder gevoelig is voor voedsel. Alcohol kan de effectiviteit verminderen en bijwerkingen versterken.
Begin altijd met de laagste aanbevolen startdosering. De standaarddosering varieert per medicijn: sildenafil 50mg, tadalafil 10mg, of vardenafil 10mg. Gebruik maximaal één tablet per 24 uur. Bij onvoldoende effect kan de dosering worden aangepast in overleg met uw arts, maar overschrijd nooit de maximale dagdosering.
De meest gemelde bijwerkingen van ED-medicatie zijn mild en tijdelijk van aard:
Zoek onmiddellijk medische hulp bij erecties die langer dan 4 uur aanhouden (priapisme), plotseling gehoor- of gezichtsverlies, of ernstige borst pijn. Deze zeldzame maar ernstige bijwerkingen vereisen spoedbehandeling om permanente schade te voorkomen.
ED-medicatie is niet geschikt voor iedereen. Gebruik deze medicijnen niet in combinatie met nitraten (hartmedicatie), bij ernstige hart- of leverproblemen, of bij recent hartinfarct of beroerte. Informeer uw arts over alle medicijnen die u gebruikt, inclusief natuurlijke supplementen, om gevaarlijke interacties te voorkomen.
Een gezonde levensstijl kan erectieproblemen significant verbeteren. Regelmatige lichaamsbeweging verbetert de bloedcirculatie, terwijl gewichtsverlies en stoppen met roken de erectiefunctie ten goede komt. Een uitgebalanceerd dieet rijk aan groenten, fruit en gezonde vetten ondersteunt de vaatgezondheid.
Stress, angst en depressie kunnen erectieproblemen veroorzaken of verergeren. Psychologische therapie, relatiecounseling of stressmanagement technieken kunnen effectieve behandelingen zijn, vooral wanneer ED psychologische oorzaken heeft.
Overweeg doorverwijzing naar een uroloog of seksuoloog wanneer medicatie onvoldoende helpt, bij onderliggende aandoeningen zoals diabetes of hormonale problemen, of wanneer er sprake is van complexe relatieproblematiek. Preventie door regelmatige controles en gezonde leefgewoonten blijft essentieel.
